Những điều bạn cần biết trước khi chọn một chương trình giảm cân

Phật có câu "Cứu một mạng người hơn xây bảy tòa tháp" còn với Coach Vincent và V-Aesthetics Fitness, giúp một người giảm cân khỏe mạnh còn hơn bán được bảy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Tất nhiên, đây chỉ là so sánh vì dù sao số người tử vong vì béo phì và các bệnh liên quan đến béo phì hàng năm vẫn còn xếp sau tai nạn giao thông hay các đại dịch như Sars, Covid-19.  Tuy nhiên có một thực tế các bạn cần biết rằng, ở các nước châu Âu và Mỹ, thừa cân và béo phì thực sự đã trở thành một đại dịch và nếu cộng cả ung thư vào trong những nguyên nhân gây chết người, con số tử vong do nguyên nhân thừa cân hay béo phì hàng năm chắc chắn sẽ xếp thứ nhất toàn cầu. Còn nếu xét cả đến việc những người thừa cân, béo phì thường gặp khó khăn và thiếu linh hoạt trong việc điều khiển phương tiện giao thông hay vận động hàng ngày, con số tử vong từ những trường hợp này cộng thêm vào sẽ khiến các nhà thống kê y tế hoảng sợ. Giảm cân, giữ sức khỏe, Fitness therapy do vậy trở thành một phương pháp trị liệu cho nền sức khỏe toàn cầu. Nhưng cũng giống như ngành công nghiệp thực phẩm bổ sung giá trị hàng nghìn tỷ đô chưa đầy sự dối trá, Fitness industry, (Tạm dịch: ngành công nghiệp Fitness) còn non trẻ cũng chứa đầy những thông tin "lừa lọc", "phản khoa học" của hàng tá các chương trình giảm cân "Get Shape" từ App di động đến những hệ thống KOL đồ sộ. Những vụ lừa đảo như Britany Dawn Fitness, Barry's BootCamp, Beachbody, Insanity.... Trong bài viết này Vincent sẽ đưa ra những điều bạn cần biết trước khi lựa chọn một chương trình giảm cân dù nó đến từ 1 PT tại chuỗi phòng gym đẳng cấp 5 sao hay từ một app Fitness online nào đó với giá rẻ hoặc thậm chí miễn phí trên Youtube như đường link của V-Aesthetics Fitness bên dưới.  NO UNIVERSAL PLAN - Không có một chương trình giảm cân nào cho tất cả mọi người Britany Dawn từ một cô nàng béo phì, thừa cân trải qua quá trình giảm cân khắc khổ thành công ngay lập tức trở thành một chuyên gia về giảm cân. Và rất nhiều thí sinh từ chương trình truyền hình thực tế về giảm cân "The Biggest Loser" đầy tranh cãi cũng đi theo con đường tương tự. Sản phẩm của họ đưa ra là các chương trình giảm cân áp dụng cho tất cả mọi người được chạy quảng cáo nhan nhản trên Facebook, Google, Youtube hay bất cứ thứ gì bạn đọc và xem trên internet. Kết quả là, bạn bị lừa do "ám thị" về những câu chuyện thành công của người khác. Cũng như cái bẫy của các khóa học online về làm giàu hay kinh doanh đa cấp, các chương trình giảm cân này bán cho bạn không phải các kiến thức hữu dụng mà một giấc mơ, một hình mẫu không có thật được tô vẽ lên bởi những hứa hẹn và từ ngữ khoa trương.  Không có một chương trình giảm cân nào cho tất cả mọi người. Mỗi người khác nhau về số tuổi, cân nặng, body composition (lượng mỡ so với lượng cơ bắp và xương), giới tính, chiều cao, khung xương, độ dài các chi, tỷ lệ các phần của cơ thể, thói quen sinh hoạt, tình trạng gia đình, môi trường sống...Có đến hàng trăm biến số như thế ảnh hưởng đến việc bạn giảm cân. Và thực sự nếu có thể có một chương trình áp dụng cho tất cả, mọi người sẽ không bị thừa cân hay béo phì vì đơn giản nhất muốn giảm cân hãy cắt giảm lượng calories hấp thụ vào so với lượng calories bạn tiêu hao hàng ngày (Calories Deficit).  Nên dù bạn có muốn trở thành Thần Thor "sáu múi", như Chris Hemsworth với chương trình từ ứng dụng Fitness (Centr.), bạn sẽ có thể không có được kết quả như ý vì bạn không phải một diễn viên có đội ngũ coach, nutritionist, physical therapy và cả những "dược chất hỗ trợ" để có thể nhận một vai diễn trị giá 20 triệu đô la Mỹ như anh ta.  Thừa cân béo phì không phải một bệnh Khi bạn bị bệnh, bạn tìm tới bác sĩ để có các liều thuốc trị dứt tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn). Nhưng thừa cân, béo phì vốn không phải một bệnh mà là một trạng thái không khỏe mạnh của cơ thể. Trong tự nhiên, đa phần các loài động vật đều có hai mùa: mùa béo và mùa gầy tương ứng với kì no nê và kì đói kém về mặt thức ăn. Cơ thể các loài động vật đều tích mỡ rất nhanh chóng để có đủ năng lượng hoạt động khi vào mùa "đói ăn". Và ngay cả với các loài nhìn có vẻ cơ bắp và thon gọn như báo hay sư tử, việc nhiều ngày thậm chí hàng tuần không săn được một chú linh dương đi lạc là điều hoàn toàn bình thường. Nên "béo" là tốt và cần thiết. Đa phần các loài động vật đều thích nghi rất tốt với trạng thái "mũm mĩm" này. Tuy nhiên 10,000 năm trước, loài người nhờ trí thông minh của mình đã tạo ra cách mạng Nông nghiệp dẫn tới việc có thể có được thức ăn đầy đủ. Nhưng đồng thời, vì một lí do nào đó, khả năng sống tốt với lượng mỡ thừa phiền toái của chúng ta cũng biến mất. Do vậy tích mỡ vốn là một cơ chế tự nhiên đã trở thành phiền toái. Sau rất nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã đưa ra câu trả lời cho việc này liên quan đến hooc-môn. Cơ thể con người hoạt động và vận hành suôn sẻ nhờ một hệ nội tiết như những kẻ liên lạc, truyền lệnh. Khi bạn ăn vào, insulin được tiết ra để cân bằng đường huyết. Khi bạn căng thẳng, cortisol tăng cao để cơ thể sẵn sàng với những mối nguy. Còn khi bạn buồn chán vì chuyện tình cảm, các hooc-môn có thể khiến bạn thèm ăn một cách kinh khủng. Trong cuộc sống hàng ngày, con người chịu căng thẳng nhiều hơn các loài vật dù chịu ít phải chịu đói hơn. Và con người cũng ăn nhiều bữa hơn, thường xuyên hơn các loài động vật do có nhiều thức ăn hơn. Do tính chủ động và các giao tiếp xã hội, con người cũng có giấc ngủ và sự nghỉ ngơi "kém tự nhiên" hơn các loài động vật. Khi một con dơi thấy buồn ngủ, chúng sẽ treo ngược đầu xuống và ngủ chứ không quan tâm đến trận bóng hay một bộ phim lúc tối khuya. Trong cuộc sống thời hiện đại thừa mứa thức ăn, đồ uống nhưng lại thiếu sự nghỉ ngơi và tự do tự tại, chúng ta dễ thừa cân và béo phì hơn. Và khi lượng mỡ được tích trữ từ những nguồn thức ăn không khỏe mạnh kết hợp với lối sống "căng thẳng" của thời nay, các vấn đề xấu về sức khỏe nảy sinh. Thừa cân, béo phì không phải một bệnh nên không thể trị dứt nguyên nhân qua một chế độ ăn kiêng hay một chương trình tập luyện dù thông minh nhất. Và bạn không thừa cân, béo phì bởi ăn dư một bữa hay có một buổi party ngập trong đồ uống có cồn. Giảm cân vốn không tự nhiên và chỉ tạm thời  Như đã nói ở trên, việc tích trữ lượng mỡ là một cơ chế tự nhiên của cơ thể chúng ta. Vấn đề là chúng ta không dùng hết lượng tích trữ đó và ngày càng nạp vào nhiều hơn. Cùng với một lối sống không lành mạnh đã khiến cơ thể ngày càng yếu đi khiến việc sử dụng nguồn năng lượng tích trữ càng kém cỏi hơn. Và sức ép lên bộ máy cơ thể của chúng ta càng tăng cao dẫn tới cái vòng luẩn quẩn "béo càng ăn nhiều và càng béo thêm".  Việc giảm cân, ở mặt cơ chế sinh học vốn không tự nhiên và chỉ là tạm thời. Trong suốt quãng đời, cơ thể chúng ta luôn chỉ có hai tình trạng, thừa cân và fitness (vừa vặn khỏe mạnh). Và khi cơ thể chúng ta già đi, một "bệnh mãn tính không thuốc chữa" với tất cả nhân loại, cán cân sức khỏe sẽ nghiêng về phía không khỏe mạnh, thừa cân hơn là fitness. Việc tập luyện, dinh dưỡng và có một lifestyle khỏe mạnh mục đích cũng nhằm nghiêng cán cân về hướng có lợi cho cuộc sống đang dần đi qua của chúng ta nhiều hơn mà thôi. Nếu bạn không muốn thừa cân hay béo phì, bạn cần duy trì trạng thái fitness của bản thân. Còn nếu không duy trì được và để cơ thể thừa cân, tất nhiên bạn cần tạm thời giảm cân nếu muốn khỏe mạnh và tận hưởng cuộc sống. Mục tiêu của một chương trình giảm cân không phải mục tiêu sức khỏe của bạn Việc hiểu rõ những nguyên lí giảm cân nêu ở trên cũng dẹp bỏ những "mờ ám"  trong việc quảng bá về hiệu quả lâu dài của các chương trình giảm cân hay fitness ngắn hạn nói chung. Bạn có thể giảm cân sau 10 tuần, 3 tháng, 6 tháng với những con số ấn tượng đủ để chiến thắng một chương trình gameshow như "The Biggest Loser" hay trở thành một KOL về giảm cân. Nhưng nếu mục tiêu của một chương trình giảm cân chỉ hướng tới số mỡ thừa bị cắt xén đi trong một giai đoạn nhất định, đó chưa chắc đã là một chương trình giảm cân "khỏe mạnh". Người bán có thể tìm mọi cách, mọi "thủ thuật" để khiến sản phẩm của họ trở nên hiệu quả nhằm thu lợi. Còn với cá nhân từng người chúng ra, bạn nên nhớ rằng, không ai trả cho bạn hàng triệu đô để có thân hình "sáu múi" trong vòng 3 tháng nhưng người ta sẽ thu lấy rất nhiều tiền của bạn khi bạn không khỏe mạnh. Cuối cùng, một tín hiệu vui mừng bạn cần biết, do không phải một bệnh nên thừa cân, béo phì không mãn tính, không kháng thuốc, không có các biến dị và hoàn toàn có thể đảo ngược hoặc cải thiện. Tất nhiên bạn đừng để cơ thể phải tổn thương quá lớn từ tình trạng không khỏe mạnh của cơ thể này. Còn lại, chúng ta có thể đảo ngược việc thừa cân, béo phì thông qua thay đổi về lifestyle khiến cơ thể khỏe mạnh hơn. Vào thời điểm hiện tại, với các cập nhật trong khoa học hình thể và kiến thức fitness, một chương trình giảm cân nếu không giúp thay đổi lối sống hay không hướng dẫn, hỗ trợ bạn làm điều đó, sẽ không mang lại nhiều tác dụng. Wellness coaching, Lifestyle Coaching (tạm dịch: huấn luyện khỏe mạnh, huấn luyện lối sống) đang là những concept huấn luyện sức khỏe tiên tiến và hiệu quả lâu dài và tích cực.  Kết luận Giảm cân không phải một bệnh, để giảm cân cần thay đổi lối sống. Việc áp dụng các chương trình giảm cân là một việc không tự nhiên và chỉ mang tính tạm thời. Để có sức khỏe lâu dài, cái bạn cần duy trì là một lối sống lành mạnh.