Bài viết trước: Những loại thuốc giảm cân được FDA chấp nhận
Cho tới thời điểm hiện tại (2022), phương pháp giảm mỡ nhanh nhất vẫn là các liệu pháp can thiệp hủy mỡ, hút mỡ Lipo Suction/Cryolysis tại các cơ sở bệnh viện thẩm mỹ. Tuy nhiên có một tin buồn là, lượng tế bào mỡ bị hủy đi sau đó sẽ vẫn quay trở lại nếu chúng ta không tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh và hạn chế chuyện ăn uống bừa bãi.
Cũng giống như vậy, những thực phẩm bổ sung giảm cân đang bày bán rất nhiều trên thị trường, nếu có hiệu quả cũng chỉ giải quyết phần ngọn của cơn đại dịch béo phì này. Tuy nhiên, không thể không đề cập tới các khía cạnh khoa học đáng chú ý của những sản phẩm này. Vì về mặt mục tiêu, những sản phẩm hỗ trợ cơ chế giảm cân, đốt mỡ của con người là một phương hướng đúng và đáng để nghiên cứu và phát triển.
Bỏ qua những thực tế chưa tốt đẹp của thực phẩm bổ sung giảm cân theo nghiên cứu toàn cầu mới nhất, trong bài viết này, Vincent sẽ trình bảy cho bạn thấy cách phân loại của TPBS giảm cân, đốt mỡ. Đây đều sẽ là những hướng đi của loại sản phẩm có thị trường lên tới hàng trăm tỷ USD này.
1. Lipolysis
Lipolysis chỉ quá trình "đánh tan" các phân tử mỡ tích trữ (triglycerides) trong tế bào mỡ, mô mỡ thành các axit béo. Các nhóm thực phẩm bổ sung giảm cân, giảm mỡ đi theo hướng này thường chỉ tập trung quảng bá cho hiệu quả "đốt mỡ" nhưng không đề cập sâu đến cơ chế. Như các bạn cũng biết, glycogen tích trữ là nguồn năng lượng chính cho các hoạt động cơ thể. Chỉ trong những điều kiện nhất định, khi cơ thể cần huy động năng lượng tích trữ từ mô mỡ, lipolysis mới xảy ra với sự hoạt động của enzyme Lipase qua nhiều kích thích hormone. Và thực chất, quá trình này chỉ "đánh tan" mỡ tích trữ thành các axit béo để vận chuyển vào đường máu, còn việc đám axit béo này có được tế bào sử dụng hay không và sử dụng bao nhiêu là vấn đề thường cố tình bị bỏ qua.
2. Thermogenic
"Thermogenic" có nghĩa sinh nhiệt. Hầu hết các TPBS giảm cân đốt mỡ quảng cáo dưới cái tên Fat Burner đều thuộc nhóm này. Khi chúng ta tiêu thụ calories, cơ thể sẽ nóng lên, do vậy có cách hiểu rằng sử dụng các sản phẩm để tăng cường việc trao đổi chất hoặc khiến cơ thể nóng lên sẽ làm gia tăng khả năng đốt mỡ. Trong tự nhiên có các chất như caffeine, tinh chất trà xanh và capsaicin (tinh chất từ các loại ớt cay) có thể làm việc này.
Nhưng thực tế chưa có một nghiên cứu tổng hợp nào chứng minh cho tác dụng thực sự hiệu quả của những sản phẩm này. Thứ nhất việc làm tăng trao đổi chất hay khiến cơ thể nóng lên không đảm bảo việc cơ thể chắn chắn sẽ sử dụng mỡ thừa tích trữ làm năng lượng. Thứ hai, hiệu quả "đốt mỡ" của những sản phẩm thuộc nhóm này thực sự khi được nghiên cứu rất hạn chế. Như caffeine chỉ làm tăng khả năng đốt calories thêm 15kcal. Hay như sử dụng trà xanh trong 12 tuần liên tiếp chỉ làm giảm 0,04kg ở những người thừa cân, béo phì. Thứ ba, các nghiên cứu đều đồng thời chỉ ra rằng, cơ thể chúng ta sẽ thích nghi và quen dần với các sản phẩm này dẫn đến hiệu quả sẽ giảm dần sau đó. Thứ tư, những sản phẩm trên đều gây ảnh hưởng tới gan, thận và hệ thống của chúng ta và khi sử dụng quá liều đều mang lại những tác dụng phụ tương đối mạnh như đau đầu, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim...
Thứ năm, chất lượng sản phẩm luôn là một vấn đề đáng bàn khi các sản phẩm trôi nổi gây hại có rất nhiều trên thị trường online. Việc sử dụng các sản phẩm Fat Burner dẫn đến ngộ độc gan, thận, thậm chí tử vong là có thật như video cảnh báo ở trên.
Carb Blocker
Carb Blocker, như cái tên, chỉ các sản phẩm hạn chế sự hấp thụ các chất bột đường (carbohydrate) của chúng ta khi ăn vào. Việc này trong ngắn hạn có thể khiến cơ thể sử dụng lượng glycogen tích trữ để có tác dụng giảm cân. Đồng thời về mặt cơ chế cũng sẽ hạn chế sự tăng insulin. Tuy nhiên, chắc các bạn cũng đã rõ, carb blocker không giúp bạn giảm cân, đốt mỡ nếu bạn vẫn cứ ăn nhiều thêm. thêm nữa từ những ngôn từ quảng bá khoa trương của sản phẩm này, sẽ dễ dẫn tới chuyện, bạn sẽ ăn nhiều hơn. Đồng thời Carb Blocker không khắc phục hay cải thiện bất cứ tình trạng sức khỏe đang gặp phải nào những người thừa cân béo phì đang gặp phải.
Những nhãn hàng sản xuất Carb Blocker cũng thường khuyên bạn nên ăn ít lại để tăng hiệu quả giảm cân. Nhưng vấn đề của thừa cân béo phì không phải lỗi của carbohydrate mà nằm ở cách chúng ta nạp và tiêu thụ năng lượng từ chúng. Và hiển nhiên, bạn chỉ cần ăn low-carb hay cắt bỏ calories từ những chiếc bánh ngọt hay đường tinh luyện... sẽ có được những hiệu quả còn tốt hơn.
Appetite Suppressants
Nếu có loại sản phẩm nào dành cho những người cần giảm cân nhưng lười biếng, có lẽ nhóm sản phẩm giúp bạn cảm thấy no, Appetite Suppressants, sẽ có những lợi ích nhất định. Các loại sản phẩm bổ sung chất xơ "khó tiêu" như Glucomannan sử dụng cơ chế ngậm nước của những chất xơ này dẫn tới tình trạng no bụng. Khi da dày bị kéo căng, sẽ dẫn tới tín hiệu "no" khiến não bộ không kích thích các hormones đói bụng và thèm ăn. Cũng có những sản phẩm kết hợp cả hai cơ chế "gây no" và ngăn chặn việc hấp thụ thức ăn để giúp bạn giảm cân.
Tất nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời và hoàn toàn không giúp cơ thể chúng ta khỏe lên và sử dụng năng lượng nhiều hơn, mục tiêu cốt yếu của giảm cân cần hướng tới. Cũng giống như những chương trình giảm cân "lừa đảo" tìm mọi cách cắt giảm calories hoặc các chương trình ăn kiêng theo mốt (FAD Diet), một cách giảm cân ngắn hạn không giải quyết được các vấn đề sức khỏe bên trong hệ thống của chúng ta. Thêm vào đó những sản phẩm này về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của chúng ta.
Trong nhiều trường hợp, lựa chọn ăn kiêng hoặc nhịn ăn cách quãng sẽ giải quyết được chuyện này tốt hơn. Vì cũng như việc cần tập luyện để dạy cho cơ thể cách nâng vật nặng, trong giảm cân, bạn cũng cần dạy cho cơ thể làm việc đó.
Phản ứng yếu ớt các nhãn hàng
Tất nhiên cũng sẽ có nhiều nhãn hàng, nhiều người bán hàng nói rằng kết hợp sử dụng Fat Burner với tập luyện, dinh dưỡng nghỉ ngơi hợp lí sẽ mang lại hiệu quả tốt. Thế nhưng như 4 lí do đưa ra ở trên với nhóm sản phẩm Thermogenic cũng sẽ áp dụng được để phản bác lại lí do này.
Thứ nhất việc kết hợp này không đảm bảo cho sự giảm mỡ thành công vì Fat Burner sẽ ảnh hưởng đến cả kế hoạch dinh dưỡng, tập luyện. Thứ hai, hiệu quả "đốt mỡ" của việc kết hợp này không mang lại hiệu quả đủ lớn. Như các tinh chất capsicin từ ớt cay có thể giúp đốt thêm 50kcal, một con số tương đối ổn nhưng vẫn không đủ lớn. Thứ ba, vẫn giữ nguyên như trên, các nghiên cứu đều đồng thời chỉ ra rằng, cơ thể chúng ta sẽ thích nghi và quen dần với các dẫn đến hiệu quả sẽ giảm dần sau đó. Thứ tư, những sản phẩm trên khi sử dụng quá liều đều mang lại những tác dụng phụ tương đối mạnh như đau đầu, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim...và khi kết hợp tập luyện, tất nhiên, sẽ còn dễ quá liều và các phản ứng phụ sẽ còn mạnh mẽ hơn. Chưa nói tới nguy cơ tử vong do dùng quá liều nhưng con số những người gặp vấn đề trong lúc tập luyện kết hợp với các sản phẩm Fat Burner không phải ít.
Thêm vào đó, hiển nhiên, việc tập luyện, dinh dưỡng, nghỉ ngơi đúng cách có thể khiến bạn giảm cân thành công mà không cần nhờ đến sự giúp đỡ nào từ các sản phẩm bên ngoài. Nếu chỉ để đốt thêm calories, hiển nhiên cắt giảm calories bằng ăn kiêng, tập luyện sẽ là cách đơn giản và ít có vấn đề hơn. Còn vấn đề nếu sử dụng những sản phẩm này sẽ giúp bạn giảm cân nhanh hơn hay tốt hơn như thế nào là không thể xác định. Chưa kể đối tượng trong các phòng nghiên cứu cũng sẽ khác đối tượng ở bên ngoài.
Và chắc chắn một điều, những sản phẩm trên nếu có giúp bạn đốt nhiều hơn số lượng calories cần thiết nhờ kết hợp với tập luyện hay nhịn ăn khắc khổ, cơ chế phản ứng mạnh mẽ của cơ thể sẽ dần ngăn chặn và tạo ra những hệ quả không tốt. Yoyo Diet luôn xảy ra rất mạnh mẽ với những trường hợp tìm mọi cách giảm cân nhanh theo các hướng tiếp cận đơn lẻ (Singularity Approach).
Tất nhiên, việc tìm ra một sản phẩm hỗ trợ cho quá trình giảm cân vẫn là một sứ mệnh đang được nghiên cứu thực thi. Và thực tế, khi huấn luyện giảm cân, trong nhiều trường hợp, với kiến thức coaching bài bản, một số sản phẩm hỗ trợ giảm cân tự nhiên như cà phê, trà xanh hay thậm chí các loại nước thảo dược tự nhiên, cũng có thể mang lại hiệu ứng giả dược và một hiệu quả đáng kể trong thời gian đầu. Trong giảm cân hay các vấn đề liên quan tới sức khỏe, niềm tin đóng một vai trò rất lớn.
Cuối cùng, cũng rất có thể trong tương lai, sẽ có một loại TPBS đúng nghĩa Fat Burner có thể được nghiên cứu thành công.